fot. Czyste powietrze

Stan powietrza w Polsce jest coraz gorszy. Z myślą o walce ze smogiem powstał program „Czyste Powietrze”. Jak do niego dołączyć? Jakie benefity czekają na osoby składające wniosek? O czym należy pamiętać przy składaniu dokumentów? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym poradniku.

Czym jest program „Czyste Powietrze”? 

Jest to pierwszy ogólnopolski program dopłat do wymiany starych pieców oraz docieplania domów jednorodzinnych. Jego głównym celem jest walka ze smogiem. Forma i wysokość wsparcia w programie zależą od wysokości miesięcznego dochodu na osobę w gospodarstwie domowym wnioskodawcy. Maksymalna dotacja wynieść może do 69 tys. złotych. Program realizowany jest w latach 2018-2029. Podpisywanie wszystkich umów będzie odbywało się do dnia 31 grudnia 2027 r. Nabór wniosków jest prowadzony w trybie ciągłym, dostarczone dokumenty są oceniane na bieżąco. 

Na co można otrzymać wsparcie finansowe w ramach programu „Czyste Powietrze”?

Poniżej wymienione zostały inwestycje, na które jest możliwość otrzymania dofinansowania w ramach programu „Czyste Powietrze”:

• wymiana starych pieców na paliwo stałe na ekologiczne źródła ciepła spełniające wymagania programu (od 1 stycznia 2022 r. nie ma możliwości dofinansowania do kotła na węgiel),
• instalacja centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej,
• wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła,
• mikroinstalacja fotowoltaiczna (dotacja do 5 tys. zł / wymóg: wymiana źródła ciepła).

Warto zaznaczyć, że fundusze można otrzymać na projekty nierozpoczęte, w trakcie realizacji oraz zakończone. Rozliczeniu będą podlegać jedynie koszty poniesione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku. Wyjątek stanowią wnioski składane za pośrednictwem banków, gdzie kwalifikowane są koszty od dnia złożenia wniosku o dotację w banku.

Uwaga! Przedsięwzięcie musi zostać zrealizowane najpóźniej, licząc od dnia złożenia wniosku o dofinansowanie w ciągu: 

30 miesięcy w podstawowym i podwyższonym poziomie dofinansowania (z wyjątkiem wniosków składanych w bankach, gdzie przewidziano 18 miesięcy na realizację całości przedsięwzięcia), 36 miesięcy w najwyższym poziomie dofinansowania.

Kto może złożyć wniosek w ramach programu „Czyste Powietrze”?

Wniosek w ramach programu "Czyste Powietrze" może złożyć osoba, która:

• jest właścicielem lub współwłaścicielem domu jednorodzinnego lub wydzielonego w takim domu lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą (maksymalnie 2 lokale w budynku),
• jej dochód roczny nie przekracza 100 000 zł (brany jest pod uwagę tylko dochód wnioskującego, a nie w przeliczeniu na członka gospodarstwa domowego) - wtedy może starać się o podstawowe dofinansowanie (do 30 tys. złotych),
• miesięczny dochód na osobę w gospodarstwie domowym wnioskodawcy nie przekracza
  1 564 zł – w przypadku gospodarstw wieloosobowych
  2 189 zł – w przypadku gospodarstw jednoosobowych.

W tym przypadku osobie prowadzącej działalność gospodarczą, roczny przychód z tytułu jej prowadzenia za rok kalendarzowy, za który ustalony został przeciętny miesięczny dochód wskazany w zaświadczeniu, nie może przekroczyć trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

• jej przeciętny miesięczny dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie przekracza: 
  900 zł – w przypadku gospodarstw wieloosobowych, 
  1 260 zł – w przypadku gospodarstw jednoosobowych.

W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, roczny przychód z tytułu jej prowadzenia za rok kalendarzowy, za który ustalony został przeciętny miesięczny dochód wskazany w zaświadczeniu, nie może przekroczyć dwudziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Jak jest liczone dofinansowanie?

Dofinansowanie w ramach programu “Czyste Powietrze” można otrzymać w trzech wariantach: podstawowym, podwyższonym i najwyższym.

• Podstawowy poziom dofinansowania: dotacja w wysokości do 30 tys. złotych (dla osób których dochód roczny nie przekracza 100 tys. złotych); liczba transz rozliczeń: 3, okres realizacji przedsięwzięcia: do 30 miesięcy,
• Podwyższony poziom dofinansowania: dotacja w wysokości do 37 tys. złotych (dla osób, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza kwoty 1564 zł w gospodarstwie wieloosobowym albo 2189 zł w gospodarstwie jednoosobowym); liczba transz rozliczeń: 3, okres realizacji przedsięwzięcia: do 30 miesięcy,
• Najwyższy poziom dofinansowania: dotacja w wysokości maksymalnie 69 tys. złotych (dla osób, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza kwoty 900 zł w gospodarstwie wieloosobowym albo 1260 zł w gospodarstwie jednoosobowym); liczba transz rozliczeń: 5, okres realizacji przedsięwzięcia: do 36 miesięcy.
  Każde przedsięwzięcie, które zostało zakwalifikowane do programu, posiada maksymalny koszt kwalifikowany - to właśnie od tej kwoty będzie liczony procent dotacji. Zależy on od miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie. Aby uzyskać dotację w wysokości do 90%, dochód ten nie może przekraczać 600 zł. Jeśli jest wyższy niż 1600 zł, dotacja wyniesie maksymalnie 30%.

Kalkulator dotacji programu Czyste Powietrze

Obliczenie wysokości dotacji ułatwia kalkulator, dostępny na stronie czystepowietrze.gov.pl

Dofinansowanie

W ramach programu “Czyste Powietrze” możliwe jest także zdobycie dofinansowania na termomodernizację domu. Można je otrzymać na trzech poziomach:

• podstawowym - dla właścicieli lub współwłaścicieli budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których dochód roczny nie przekracza 100 tys. zł.
• podwyższonym:
  dla właścicieli/współwłaścicieli budynku mieszkalnego jednorodzinnego, lub wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 1564 zł w gospodarstwie wieloosobowym, a 2189 zł w gospodarstwie jednoosobowym.
• najwyższym:
  dla właścicieli / współwłaścicieli budynku mieszkalnego jednorodzinnego, lub wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 900 zł w gospodarstwie wieloosobowym, a 1260 zł w gospodarstwie jednoosobowym. 
   

Kto może skorzystać z programu?

Program Czyste Powietrze + jest przeznaczony dla beneficjentów 2. i 3. części programu „Czyste Powietrze” i będzie dostępny wyłącznie dla nowych osób składających wniosek o dofinansowanie. Z programu nie skorzystają osoby o dochodzie rocznym nieprzekraczającym kwotę 100 000 zł.

Ile wynosi przedpłata w ramach programu Czyste Powietrze Plus?

Przedpłata może sięgać nawet 50% maksymalnej możliwej kwoty dotacji, która wynosi obecnie 47 lub 79 tysięcy złotych.

Poziomy finansowania w programie Czyste Powietrze Plus

Dochód na członka gospodarstwa domowego
Wysokość dotacji
1564 zł - w gospodarstwie wieloosobowym
maks. 47 tys. zł
2189 zł - w gospodarstwie jednoosobowym
900 zł - w gospodarstwie wieloosobowym
maks. 79 tys. zł
1260 zł - w gospodarstwie jednoosobowym

Jak otrzymać wsparcie?

Aby otrzymać dofinansowanie w ramach programu Czyste Powietrze, należy złożyć wniosek wraz z wymaganymi załącznikami - ich lista znajduje się na stronie WFOŚiGW. Wniosek w ramach programu można złożyć elektronicznie, przez Portal Beneficjenta, w urzędzie lub przez bank.

Ile czeka się na rozpatrzenie wniosku?

Organ powinien rozpatrzyć wniosek do 14 dni od dnia złożenia.

Kiedy przedpłata trafi na konto beneficjenta?

Przedpłata powinna zostać wypłacona w ciągu dwóch tygodni od zawarcia umowy z beneficjentem.

Druga część dofinansowania

Aby otrzymać drugą część dofinansowania, po zakończeniu przedsięwzięcia beneficjent musi złożyć wniosek o płatność, zawierający ostateczną fakturę, protokół odbioru inwestycji oraz potwierdzenie uregulowania wkładu własnego. Wniosek zostanie rozpatrzony do 30 dni od daty złożenia.

Wniosek w ramach programu "Czyste Powietrze"

Jakie dokumenty należy przygotować do wniosku w ramach programu "Czyste powietrze" na 2022 rok?

Oto lista dokumentów, które należy złożyć, aby starać się o dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze”:

• wniosek – można go pobrać z Portalu Beneficjenta właściwego dla miejsca zamieszkania,
• dane do logowania do profilu zaufanego - w przypadku składania wniosku przez Internet,
• skan dokumentu potwierdzającego prawo własności nieruchomości – w przypadku braku księgi wieczystej,
• skany oświadczeń z danymi oraz podpisami wszystkich współwłaścicieli – w przypadku współwłasności,
• skan oświadczenia z danymi oraz podpisem małżonka – w przypadku małżeństwa z ustawową wspólnością majątkową,
• skan zaświadczenia o wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka gospodarstwa domowego, które upoważnia do podwyższonego lub najwyższego poziomu dofinansowania

(Uwaga! Jeżeli wnioskujący ubiega się o podwyższone dofinansowanie, zaświadczenie nie może być wydane z datą wcześniejszą niż 3 miesiące od daty złożenia wniosku).
Uwaga! W przypadku najwyższego poziomu dofinansowania, gdy wnioskodawca ma ustalone prawo do zasiłku stałego okresowego rodzinnego lub zasiłku rodzinnego w miejscowości, lub specjalnego zasiłku opiekuńczego w miejscowości - nie musi dostarczać zaświadczenia o dochodach. Wystarczy zaświadczenie wydane na jego wniosek (zawierający informacje o rodzaju jak i okresie, na który został przyznany - musi on przysługiwać w każdym z kolejnych 6 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia do dnia złożenia wniosku o dofinansowanie).

Gdzie złożyć wniosek w ramach programu „Czyste Powietrze” ?

Poprawnie wypełniony wniosek wraz z potrzebnymi dokumentami należy złożyć w siedzibie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) lub jego oddziale. Jest również możliwość złożenia dokumentów na terenie gminy, z którą WFOŚiGW podpisał odpowiednie porozumienie.

Wniosek można wypełnić  podczas wizyty w urzędzie miasta/gminy wraz z uprawnionym pracownikiem. Wypełniony wniosek można złożyć w kancelarii urzędu miasta/gminy. Wniosek jest następnie przekazywany przez urząd do WFOŚiGW. Dalsze procedowanie prowadzone będzie bezpośrednio przez WFOŚiGW, który dokonuje pełnej oceny wniosku zgodnie z kryteriami dostępu                 i kryteriami jakościowymi dopuszczającymi i na podstawie tej oceny dokonuje kwalifikacji do przyznania pomocy. W przypadku konieczności poprawy wniosku WFOŚiGW zwraca się wówczas z prośbą do wnioskodawcy o uzupełnienie wniosku o dofinansowanie.

Do złożenia wniosku w urzędzie miasta/gminy potrzebne będą następujące dokumenty/informacje:

• numer Księgi Wieczystej nieruchomości, na której planowana jest inwestycja i pozyskanie dofinansowania; w szczególnych przypadkach braku właściciela lub braku ujawnienia w KW zmiany może to być akt notarialny / akt zgonu / akt małżeństwa,
• numer PESEL właściciela nieruchomości (wnioskodawcy) i/lub numer NIP (w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej) ,
• numer rachunku bankowego do wypłaty dofinansowania (tylko polskie rachunki prowadzone w zł.),
• rok wydania pozwolenia na budowę budynku lub zgłoszenia użytkowania budynku,
• powierzchnia całkowita budynku/lokalu mieszkalnego (m²),
• faktury na wydatki poniesione (ustalenie daty rozpoczęcia inwestycji),
• ostatni formularz PIT,
• zaświadczenie wydane przez burmistrza miasta określające przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy - w przypadku ubiegania się o podwyższony poziom dofinansowania,
• w przypadku prowadzenia gospodarstwa rolnego, liczba ha przeliczeniowych (najlepiej zabrać ze sobą decyzję podatkową, ponieważ tam widnieje taka informacja),
• w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej - powierzchnia przeznaczona pod prowadzenie tej działalności,
• w przypadku ubiegania się o dofinansowanie na termomodernizację budynku, liczba m2 okien, drzwi, ścian i stropów do docieplenia.

Na spotkanie w urzędzie celem wypełnienia wniosku powinni być obecni wszyscy właściciele/współwłaściciele nieruchomości. 

Wraz z wnioskodawcą, wniosek w sekcji „Oświadczenia” przewiduje potwierdzenie własnoręcznym podpisem wyrażenie zgody na realizację przedsięwzięcia w Programie „Czyste Powietrze” przez wszystkich współwłaścicieli oraz zgody współmałżonka wnioskodawcy o wyrażeniu zgody na zaciągnięcie zobowiązań wynikających z umowy dotacji. Te osoby muszą pojawić się wraz z wnioskodawcą osobiście na etapie podpisywania gotowego wniosku o dofinansowanie.

Jak złożyć wniosek w ramach programu „Czyste Powietrze”?

Obecnie wniosek można złożyć na cztery sposoby:

• w siedzibie WFOŚiGW bądź w urzędzie, o ile podpisał on odpowiednie porozumienie - lista gmin, która podpisała porozumienie .
• listownie – dokumenty należy wysłać pocztą lub kurierem do siedziby WFOŚiGW. Kopertę należy opatrzyć dopiskiem: Program Priorytetowy “Czyste Powietrze”,
• e - Wniosek przez Internet - poprzez rządowy portal gov.pl – aby skorzystać z tego sposobu, konieczne jest posiadanie profilu zaufanego, bądź podpisu kwalifikowanego,

w oddziale banku (lub partnera banku), który przystąpił do programu - w przypadku skorzystania z opcji uzyskania kredytu Czyste Powietrze (nie dotyczy dofinansowania w ramach najwyższego wariantu).

Jak złożyć wniosek w WFOŚiGW?

1. Pierwszym krokiem jest rejestracja konta w Portalu Beneficjenta*. Nawet w sytuacji, gdy wnioskujący chce złożyć wniosek w urzędzie, logowanie na Portalu Beneficjenta go nie ominie. Należy wyszukać w Internecie Portal Beneficjenta właściwy dla swojego miejsca zamieszkania, np. Portal Beneficjenta Katowice, Portal Beneficjenta Kielce itd.
2. Następnie po zalogowaniu należy pobrać formularz wniosku wraz z załącznikami w formacie PDF. Należy wstrzymać się z jego drukowaniem do czasu jego wypełnienia.
3. Wypełnić wniosek w edytowalnym pliku PDF.
4. Zweryfikować zawarte w nim informacje – dobrze jest upewnić się, że wszystkie dane zostały poprawnie wprowadzone!
5. Kolejnym krokiem jest złożenie wniosku elektronicznie na skrzynkę podawczą Portalu Beneficjenta.
6. Następnie należy wydrukować wniosek, podpisać go, dołączyć wszystkie potrzebne załączniki i złożyć osobiście w siedzibie WFOŚiGW lub wysłać przy pomocy Poczty Polskiej. Wniosek można również złożyć na terenie gminy, jeżeli ta zawarła porozumienie z WFOŚiGW.
    

Jak złożyć wniosek przez Internet?

1. Na stronie gov.pl należy kliknąć przycisk „Złóż Wniosek”. Wówczas nastąpi przekierowanie na stronę gwd.nfosigw.gov.pl.
2. Następnie należy wybrać sposób logowania.
3. Kolejnym krokiem jest utworzenie i wypełnienie wniosku o dofinansowanie z programu Czyste Powietrze.
4. Do wniosku należy dołączyć wymagane załączniki. Mogą one przyjmować formę skanów lub dokumentów elektronicznych.
5. Następnie należy podpisać wniosek elektronicznie za pomocą profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego.
6. Ostatnim krokiem jest wysłanie wszystkich dokumentów.
7. Na adres e-mail podany we wniosku powinno przyjść potwierdzenie złożenia wniosku.

Jak sprawdzić status wniosku w ramach programu Czyste Powietrze?

Aby dowiedzieć się, na jakim etapie jest rozpatrywanie złożonego wniosku, można skorzystać z Portalu Beneficjenta - w sekcji “Wnioski i Umowy”, wnioskujący może zobaczyć status zadania, a także szczegóły na temat złożonych dokumentów. W celu poznania statusu rozpatrywania wniosku można skontaktować się także bezpośrednio z WFOŚiGW właściwym dla miejsca zamieszkania.

Jak długo czeka się na rozpatrzenie wniosku?

Czas na rozpatrzenie wniosku “Czyste Powietrze” wynosi maksymalnie 30 dni.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) - co to takiego?

WFOŚiGW to organ, którego misją jest wspieranie przedsięwzięć realizowanych na rzecz gospodarki naturalnej, poprzez m.in. aktywny udział w wypełnianiu zobowiązań ekologicznych, które Polska przyjęła przed Unią Europejską. WFOŚiGW wypłaca dofinansowania do różnych przedsięwzięć mających na celu ochronę środowiska, a także racjonalnie zarządza finansami Funduszu.

WFOŚiGW wspiera m.in. następujące przedsięwzięcia:

• ochrona atmosfery (np. OZE),
• edukacja ekologiczna,
• racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi,
• odpowiednie gospodarowanie odpadami.

Czym różni się WFOŚiGW od NFOŚiGW?

Często Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej mylnie uznawane są za oddziały terenowe Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Instytucje te są od siebie niezależne, jednak nadal ściśle ze sobą współpracują i wspólnie realizują kilka znaczących przedsięwzięć.

Podstawową różnicą między WFOŚiGW a NFOŚiGW jest to, komu podlegają - prace Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nadzorują zarządy województw, zaś Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - szef resortu środowiska.

Więcej o PROGRAMIE CZYSTE POWIETRZE na stronie www.czystepowietrze.gov.pl